Нағыз аудармашы қандай болу керек - бұл тек осы кәсіптің өкілдерін немесе аудармашы болғысы келетін адамдарды ғана емес, олардың қызметтерін пайдаланғысы келетіндерді де мазалайтын сұрақ.
Нұсқаулық
1-қадам
Аудармашылар әр түрлі қызметпен айналысады, тіпті бір мамандық шеңберінде: олар әдеби, техникалық, жетекші аудармашылар немесе ілеспе аудармашылар бола алады. Кейбір аудармашылар өте белсенді және көп сөйлейтін болуы керек, адамдармен қарым-қатынас кезінде сөзбе-сөз энергияны таратуы керек. Басқалары іскери ойлауы, бизнес-процестерді жақсы түсінуі керек. Ал басқалары жазбаша аудармамен байланысты, сондықтан олар сабырлы және ойластырылған бола алады. Бір мамандықтағы осындай әр түрлі адамдарды біріктіретін ортақ белгілер бар.
2-қадам
Біліктілік. Адам жоғары шеберліксіз, шет тілін өте жақсы білмесе және аударма техникасын қолданбаса, адам бір тілден екінші тілге аударма жасай алмайды. Жоғары біліктілікті дамыту үшін сізге тек шет тілі саласында ғана емес, сонымен қатар аудармашы жұмыс істейтін салада да үлкен тәжірибе мен үлкен білім қажет. Техникалық аудармашы, шет тілінде қаншалықты жақсы болғанымен, өзі жұмыс жасау керек механизмдер немесе сызбалар принциптерін түсінбесе, өз жұмысын жоғары деңгейде орындай алмайды делік. Аудармашыға жоғары біліктілікті сақтау үшін үнемі жаңа нәрселер үйренуге тура келеді: өзі жұмыс істейтін салада жаңа мамандық алу, қосымша материалдар, сөздіктер оқу.
3-қадам
Аудармашының мамандандыру тұжырымдамасы да осыған байланысты. Шетел тілінде және басқа мамандықтардың тұтас жиынтығы бойынша маман болу мүмкін емес. Мысалы, адвокатқа ауырған тіс туралы кеңес алу үшін, жылжымайтын мүлікке қатысты сұрақтармен дәрігерге баруға болмайды. Онда неге көптеген клиенттер аудармашының күрделі мамандандырылған мәтінмен жұмыс жасау жауапкершілігін мойнына алмайтындығына таң қалады. Сөздерді аудару - бұл қызметтің кішігірім бөлігі, өйткені олардың мағынасы маңызды, әйтпесе машиналар мен электронды сөздіктер аудармаларды жеңе алатын еді. Сондықтан, егер сізде заңдық, медициналық, құрылыс және басқа тақырыптар бойынша құжат болса, сізге осы салалар бойынша аударма маманын іздеу қажет. Әмбебап аудармашылар кез-келген мәтінді аудара алады, бірақ оның сапасына кепілдік бере алмайды.
4-қадам
Ана тілін өте жақсы біледі. Кейбір клиенттер мен жұмыс берушілер аудармашыға тек шет тілін және аударма тақырыбын түсініп қана қоймай, ана тілін жетік білуі қажет екенін ескермейді. Аудармашының ойды қағазға немесе ауызша жеткізуі түпнұсқаның авторы сияқты анық, нақты және дәл болуы керек. Аудармашы тек сөз тіркесін, құжатты немесе мәтінді дәл аударып қана қоймай, сонымен қатар ойларды дұрыс жеткізу стилін таңдай білуі, аударма үшін осындай конструкцияларды таңдап алуы керек, сондықтан оны ана тілінде одан да жаман оқуға болмайды, бірақ тіпті түпнұсқадан жақсы. Аудармашылардың басты қателігі - олар өз жұмысында осы ережені ескермейді, сондықтан олардың аудармалары сөзбе-сөз, таңқаларлық және дауыссыз болып келеді.
5-қадам
Жақсы аудармашы - өз ісінің маманы. Ол клиентке не қажет екенін жақсы біледі, аударманың мақсаты мен тапсырыс берушінің аудиториясы туралы сұрақтар қояды, клиенттің сұрақтарына сауатты жауап береді, онымен жеке жұмыс істейді және тек мәтінді аудармайды. Ол сыпайы, уақыт жағынан дәл, әрқашан байланыста, диалогқа ашық. Жақсы аудармашы - кез-келген күрделіліктегі жұмыстарды сеніп тапсыруға болатын және бизнестің оның жұмысқа деген көзқарасынан немесе мүмкін болатын қатеден зардап шекпейтініне сенімді адам.
