Заң ғылымының әр түрлі салаларын оқығанда субъективті құқықтың мәнін дұрыс түсінбеуге байланысты қиындықтар жиі туындайды. Бұл санат заң ғылымындағы маңыздылардың бірі болып табылады. Субъективтік құқықтар нақты бірыңғай құқықтық қатынастарда адамдардың мүдделерін қанағаттандырумен байланысты. Оларды объективті заңмен шатастыруға болмайды, бұл әлеуметтік мінез-құлық нормалары мен ережелерінің күрделі жүйесі.
Құқықтағы субъективті құқық уәкілетті адамға тағайындалған және құқықтық қатынастардың басқа қатысушыларына міндеттер жүктеу арқылы қамтамасыз етілген мүмкін мінез-құлық шарасы деп аталады. Біз бұл жерде объективті заң негізінде іске асырылатын және сатып алынған рұқсат етілген мінез-құлық дәрежесі туралы айтып отырмыз.
Әлеуметтік қатынастардың дамуы барысында субъективті құқықтар мен міндеттер әлеуметтік өзара әрекеттесудің екі бөлек қатысушылары арасында сингулярлы түрде пайда болады. Уақыт өте келе, қоғамның басқа мүшелері арасында осындай қатынас пайда болады, бұл құқықтық реттеу қажеттілігін тудырады. Осы кезден бастап құқықтық мемлекетке формальды анықтама басталады. Ресми формада құқықтық қатынастар субъектілеріне қандай мінез-құлық өлшемі берілген, олардың қайсысы субъективті құқықтар мен міндеттерге ие екендігі көрсетіледі.
Субъективтік құқықтар, оған қатысты құқықтық қатынастар пайда болған, пайда алу мақсатында құқықтық қатынастарға қатысушылардың белгілі бір әрекеттерді жүзеге асыруы арқылы жүзеге асырылады. Бір адамның субъективтік құқығы басқалардың заңды міндетіне сәйкес келеді. Субъективтік құқық одан бас тартқан жағдайда немесе бұл құқық басқа адамдарға өткен кезде тоқтатылады.
Құқықтың бұл түрі осындай атау алды, өйткені субъективтік құқық жеке субъектінің қажеттіліктерін қанағаттандырумен тікелей байланысты. Сонымен қатар, бұл құқықты жүзеге асыру адамның субъективті еркіне, оның осы немесе басқа әрекетті орындауға немесе одан бас тартуға деген ұмтылысына байланысты. Егер әрекеттер заңды болса, адамды рұқсат етілген мінез-құлық шеңберінде шектеуге болмайды, ол осы адамға берілетін жеңілдіктерді пайдалануға құқылы. Егер жақсылыққа қажеттілік болмаса, субъективті құқық маңызды болмай қалады және іске асырылмайды.
Мысал ретінде, біз саяси лидердің іс-әрекетіне көңілі қалған адам оған саяси пассивтілікпен және сайлауға қатысудан бас тарту арқылы реакция жасайтын жағдайды келтіре аламыз. Басқаша айтқанда, біз бұл жерде дауыс беру құқығын жүзеге асырудан бас тарту туралы айтып отырмыз. Субъективтік құқық бұл жағдайда құқықтық қатынастардың тасымалдаушысы үшін маңызы болмайды.
