«Құзыреттілікке негізделген тәсіл» тұжырымдамасы жаңа мыңжылдықтың басында өте танымал болды. Болон келісіміне қатысушы барлық елдерде дәл қазір білім беру жүйесін ұйымдастырудың осы қағидаты қабылданды. Алайда ол әлдеқайда ертерек, өткен ғасырдың ортасында қалыптаса бастады.
Бірнеше ондаған жыл бұрын кез-келген жоғары оқу орнының түлегі білім, білік және дағдының қатаң белгіленген көлеміне ие болуы керек еді. Университеттің оған бергені түлектің жұмыс орнында болуы керек жұмыс орнының стандарттарына толық сәйкес келді. Кеңестік жоспарлы экономика жағдайында бұл оң нәтиже болды. Бірақ нарықтық қатынастары бар елдерде де осындай қағидалар сақталды. Нәтижесінде жоғары біліктілігі бар жас инженер немесе ғалым экономикалық жағдайдың өзгеруіне дайын емес болып шықты. Құзыреттілікке негізделген тәсіл біртіндеп және баяу қалыптасты. Алғашқы қадамдар бірнеше жақын мамандықтар бойынша мамандарды дайындау деп санауға болады. Еңбек нарығында бәсекеге қабілетті болу үшін заманауи маман тез қайта дайындықтан өтіп, өзгеріп отыратын жағдайларға бейімделуі керек. Білім беру парадигмасы да қазіргі жағдайдың осы ерекшеліктеріне сәйкес келуі керек. Экономикалық жағдайлар жоғары және тіпті орта мектептерге қарағанда тезірек өзгереді, сондықтан заманауи білім беру мекемесінің басты міндеті - қалай оқыту керектігін үйрету. Сонымен бірге бұл қатаң стандартталған білім мөлшері емес, белгілі бір қызмет салаларындағы құзыреттер беріледі. Түлек өзінің біліктілігін белгілі бір жұмыс орнының талаптарына өздігінен бейімдейді. Ол қай салада тереңірек білім қажет екенін өзі шешеді. Оқу орны студенттердің стандартты емес шешімдерге қабілеттерін қалыптастырады. Құзыреттілікке негізделген тәсіл оқытуды ғана емес, жеке тұлғаны тәрбиелеуді де қамтиды. Маман өзінің іс-әрекеті қандай салдарға алып келетінін білуі керек және осы салдар үшін жауапкершілікті өз мойнына ала білуі керек. Бұл жағдайды тез және жан-жақты бағалай білуді талап етеді. Білім беру процесін құзыреттілікке негізделген тәсілмен ұйымдастыруға келетін болсақ, адам оқу курсын аяқтағаннан кейін білетін және жасай алатын нәрсені нақты және салыстырмалы түрде сипаттайды. Бұл тәсіл өз кезегінде әртүрлі елдерде қабылданған оқыту бағдарламаларын салыстыруға мүмкіндік береді. Бұл тәсіл Болон келісімінің негізі болды. Стандартталған бағалау әдістері дескриптор деп аталады. Қазір олар орта білім беру ұйымдарында қолданылады. Құзыреттілікке негізделген тәсіл біртіндеп мектепке енуде. Оқушыға ақпаратты іздеуге және бағалауға мүмкіндік беретін пәнаралық байланыстарға, өзін-өзі тәрбиелеу дағдыларын дамытуға, логикалық ойлауды қалыптастыруға ерекше көңіл бөлінеді. Бұл білім беру парадигмасы әр түрлі білім деңгейлерінің сабақтастығын қамтамасыз етеді.
